Βιταμίνη Κ… ο αντίθετος ρόλος…

Γράφει η ΜΙΓΔΑΝΗ ΑΘ. ΑΝΝΑ  ΔΙΑΤΡΟΦΟΛΟΓΟΣ-ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ BSc.

Υπάρχουν ασθενείς που για διάφορους λόγους κάνουν αντιπηκτική αγωγή, παίρνουν δηλαδή κάποια φάρμακα {αντιαιμοπεταλιακά, ηπαρίνη, κουμαρινικά, (sintrom) και σπάνια parwarfarin} τα οποία ονομάζονται ανταγωνιστές της βιταμίνης Κ και έχουν την δράση να μειώνουν την ικανότητα του αίματος να πήξει προκαλώντας αναστολή της σύνθεσης της προθρομβίνης και άλλων παραγόντων πήξης που εξαρτώνται από την βιταμίνη Κ. Τα φάρμακα αυτά χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων κυκλοφορικών προβλημάτων όπως είναι π.χ. η αθηρωμάτωση, η φλεβίτιδα και η θρόμβωση. Μία περίπτωση θρόμβωσης είναι η στεφανιαία νόσος, όπου δημιουργείται ένας θρόμβος αίματος όχι λόγω εξωτερικού τραυματισμού, αλλά λόγω βλάβης των τοιχώματος των αρτηριών. Άλλη περίπτωση είναι αυτή του εμφράγματος, όπου έχουμε τον σχηματισμό ενός θρόμβου που αποφράσσει εντελώς την αρτηρία, με επακόλουθο το αίμα να μην μπορεί πλέον να φθάσει στο τμήμα του καρδιακού μυός που βρίσκεται μετά τον θρόμβο. Αποτέλεσμα αυτού το γεγονότος είναι να νεκρώνονται τα κύτταρα της καρδιάς σ' αυτό το τμήμα. Μία τρίτη περίπτωση είναι η πνευμονική εμβολή, όπου θρόμβος αίματος φράσσει την πνευμονική αρτηρία.
Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο θρόμβωσης είναι: ένα πρόσφατο χειρουργείο, ένα σπασμένο κόκαλο, μια πτώση ή ένα αυτοκινητικό ατύχημα, η εγκυμοσύνη, η λήψη αντισυλληπτικών η ακινησία για μεγάλο διάστημα. Επίσης, η επικινδυνότητα αυξάνεται με την ηλικία, με τους άνω των 65 ετών που είναι παχύσαρκοι και καπνίζουν να βρίσκονται στην ομάδα ιδιαίτερα υψηλού κινδύνου.

Ένας από τους βασικότερους παράγοντες που μπορεί να επηρεάσει την δράση των αντιπηκτικών είναι η μεγάλη πρόσληψη βιταμίνης Κ από την τροφή, μιας και η δράση του φαρμάκου και της συγκεκριμένης βιταμίνης είναι ανταγωνιστική. Έτσι λοιπόν χρησιμοποιώντας τα παραπάνω φάρμακα η Βιταμίνη Κ παίζει τον ρόλο του κακού, δεν βοηθάει το φάρμακο να δράσει και προκαλεί αύξηση της πήξης του αίματος με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν θρομβώσεις και πήγματα σε άλλες περιπτώσεις. Για τον λόγο αυτό πρέπει να αποφεύγουμε την πρόσληψη τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη Κ και έτσι το φάρμακο να λειτουργεί σωστά.

Οι τροφές ανάλογα με την περιεκτικότητα τους σε Βιταμίνη Κ χωρίζονται σε:

·         Πλούσιες Πηγές: Πράσινο τσάι, πράσινα γογγύλια, πράσινα κρεμμύδια, σέσκουλα, λάχανο, μαρούλι, συκώτι μοσχαριού, φύλλα παντζαριού, μπρόκολο, λαχανάκια Βρυξελλών, σπανάκι

·         Καλές Πηγές: Σπαράγγια, αντίδια, κρεμμύδια, μπάμιες, φασόλια μαυρομάτικα, κάρδαμο, μπέικον, καφές, τυρί, βούτυρο, συκώτι χοιρινού και βρώμη

·         Φτωχιές Πηγές: Αρακάς, ολικό σιτάρι, λίπος μορχαριού, χοιρομέρι, φασολάκια, συκώτι όρνιθας, σταφίδες

·         Πολύ Φτωχές Πηγές: Πουρές μήλων, μπανάνα, ψωμί, καλαμπόκι, καλαμποκέλαιο, γάλα αγελάδας, πορτοκάλι, πατάτα, κολοκυθάκια, ντομάτα και λευκό αλεύρι.  

Τέλος ασθενείς που είναι σε αντιπηκτική αγωγή χρειάζονται ένα εξατομικευμένο διαιτολόγιο γιατί συνήθως συνυπάρχουν και άλλα νοσήματα τα οποία πρέπει να ληφθούν υπ΄όψην ώστε η διατροφή του να είναι η κατάλληλη. Για τον λόγο αυτό πρέπει να απευθυνθείτε σε έναν επιστήμονα Διατροφολόγο-Διαιτολόγο.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

-          Σύγχρονη Διατροφή & Διαιτολογία ,Δρ. Γ. Παπανικολάου, 5^η Έκδοση

-          USDA
- www.incardiology.gr
- http://gicare.com/diets/vitamin-k-regulated-diet/

To μέλι περιέχει 180 διαφορετικές ουσίες!

Μία γλυκαντική ουσία που χρησιμοποιείται ευρύτατα τελευταία, εναλλακτικά της ζάχαρης, είναι το μέλι. Εδώ και αρκετά χρόνια το μέλι χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή ιατρική διάφορων λαών λόγω των διάφορων ιδιοτήτων που του έχουν αποδοθεί κατά καιρούς.
To μέλι περιέχει τουλάχιστον 180 διαφορετικές ουσίες, οι οποίες συνδέονται οργανικά με τέτοιον τρόπο ώστε κανείς μέχρι τώρα να μην έχει καταφέρει να το φτιάξει τεχνητά, παρά τη γνωστή του σύνθεση.
Όσον αφορά στην θερμιδική του αξία, η 1 κ. σούπας μέλι περιέχει 64 θερμίδες, ενώ η αντίστοιχη ποσότητα ζάχαρης 46. Οπότε ποιο είναι καλύτερο. Το μέλι ή η ζάχαρη;
Κάποιες ιδιότητες που έχουν αποδοθεί στο μέλι είναι οι ακόλουθες:
Αντιβακτηριακές: Πολλές μελέτες έχουν πιστοποιήσει την ιδιότητα διαφόρων τύπων μελιού να παρεμποδίζουν την ανάπτυξη κάποιων βακτηρίων που είναι ανθεκτικά στα αντιβιοτικά. Ο ακριβής μηχανισμός μέσω του οποίου το μέλι επιδεικνύει την αντιβακτηριακή του δράση, δεν είναι πλήρως κατανοητός. Αρχικά, τα σάκχαρα του μελιού απομακρύνουν την υγρασία, που ευνοεί την ανάπτυξη των βακτηρίων.

Επιπλέον, κάποια συστατικά του, όπως είναι η μέθυλογλυοξάλη στο μέλι μανούκα ή το υπεροξείδιο του υδρογόνου σε άλλα, είναι γνωστά για την τοξική τους επίδραση στα βακτήρια. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα αποτελέσματα μίας μελέτης του 2011 από το πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, σύμφωνα με τα οποία η αντιβακτηριακή δράση του μελιού μανούκα εξακολουθούσε να ισχύει ακόμη και μετά την εξουδετέρωση της μεθυλογλυοξάλης, γεγονός που υποδεικνύει πως υπάρχουν και άλλοι άγνωστοι παράγοντες στο μέλι με αντιβακτηριακή δράση.
Αντιοξειδωτικές: Το ωμό μη παστεριωμένο μέλι περιέχει διάφορα φυτοσυστατικά με πιστοποιημένες αντικαρκινικές ιδιότητες. Δυστυχώς, η παστερίωση του μελιού καταστρέφει αρκετά από αυτά. Μία μελέτη του 2009 που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Journal of Agricultural and Food Chemistry» έδειξε πως οι πιο σκουρόχρωμοι τύπου μελιού, όπως είναι το μανούκα, το μέλι ευκαλύπτου ή φαγόπυρου, συγκριτικά με τους πιο ανοικτόχρωμους.
Αντιβηχικές: Αν και δεν έχουν εξηγηθεί επιστημονικά, σε μία μελέτη του 2007 από το πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια όπου συγκρινόταν το μέλι από φαγόπυρο με το αντιβηχικό φάρμακο δεξτρομεθορφάνη, οι γονείς ανέφεραν πως το μέλι ήταν πιο αποτελεσματικό στην ανακούφιση του βήχα κατά τη διάρκεια της νύκτας σε παιδιά με λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού.
Πηγή: iator.gr

Η ΝΕΑ ΟΠΤΙΚΗ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ

Η χοληστερίνη είναι ένας δείκτης υγείας που τα τελευταία 15 χρόνια, φαίνεται να απασχολεί ιδιαίτερα τόσο τους γιατρούς όσο και το κοινό. Όχι αδίκως βέβαια μιας και υψηλά επίπεδα χοληστερίνης έχουν συνδεθεί, στο μυαλό μας, με αυξημένη νοσηρότητα για νοσήματα της καρδιάς και των αγγείων.
Η νέα επιστημονική θέση έχει πλέον μετακινηθεί από το υδραυλικό μοντέλο της χοληστερίνης, που εναποτίθεται και φράσει τα αγγεία, στο μοντέλο της φλεγμονής.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι η αρτηριοσκλήρυνση είναι μια διαδικασία που προκύπτει υπό συνθήκες φλεγμονής.
Η αυξημένη παραγωγή χοληστερίνης είναι η απάντηση του οργανισμού σε μια προσπάθεια να διαχειριστεί βλάβες που στην πραγματικότητα οφείλονται σε πολλαπλούς παράγοντες όπως:

• Η φλεγμονή (οξεία και σιωπηλή)
• Η οξείδωση
• Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D
• Έλλειψη βιταμίνης Κ2
• Διαταραχές στη βακτηριακή χλωρίδα
• Βακτηριακές λοιμώξεις
• Μεταβολικό σύνδρομο και διαταραχές στον μεταβολισμό των λιπιδίων
• Έλλειψη βιταμίνης C
• Έλλειψη μαγνησίου
• Διαταραχές στο μεταβολισμό του μονοξειδίου του αζώτου (ΝΟ)

Καλή και Κακή Χοληστερίνη
Όταν αναφερόμαστε στην χοληστερίνη η προσοχή μας στρέφεται συνήθως είτε στις τιμές της ολικής είτε σε αυτές της κακής χοληστερίνης (LDL) και οι προσπάθειες επικεντρώνονται στην μείωση αυτών των τιμών.
Παρότι γνωρίζουμε την ύπαρξη της καλής χοληστερίνης (HDL), ο ρόλος και η σημαντικότητά της δεν φαίνεται να έχουν τονιστεί όσο θα έπρεπε. Η αλήθεια όμως είναι ότι σύγχρονες μελέτες αναδεικνύουν συνεχώς το ρόλο της HDL στην πρόβλεψη/πρόληψη του καρδιαγγειακού κινδύνου.
Όσο υψηλότερη είναι η καλή χοληστερίνη τόσο μικρότερος είναι ο κίνδυνος για καρδιαγγειακό νόσημα.
Στην μελέτη κλειδί όσον αφορά τα δεδομένα για την χοληστερίνη (Φράμιγχαμ), βρέθηκε ότι γυναίκες με τιμές καλής χοληστερίνης στα χαμηλότερα επίπεδα (κάτω από 45 mg/dl) είχαν 6 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο σε σχέση με αυτές που είχαν τιμές HDL στα ανώτερα επίπεδα (πάνω από 60 mg/dl).
Σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Am Heart Journal (2009) αξιολογήθηκαν τα επίπεδα λιπιδίων 136.905 ασθενών που νοσηλεύτηκαν για καρδιακό νόσημα. Τα στοιχεία της έρευνας μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τα υψηλά επίπεδα HDL είναι ίσως σημαντικότερος παράγοντας για την μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου απ’ ότι η μείωση των επιπέδων της LDL ή της ολικής χοληστερίνης.

Χοληστερίνη και Βιταμίνη D

Η συμμετοχή της D στην καλή λειτουργία των κυττάρων και του οργανισμού μας λαμβάνει χώρα σε πολλαπλά επίπεδα.

• Αντιγραφή του DNA για την παραγωγή πρωτεϊνών
• Διαφοροποίηση των λευκών αιμοσφαιρίων
• Παραγωγή ενέργειας
• Μεταφορά και διαχείριση ασβεστίου
• Παραγωγή ενδογενών αντιβιοτικών πεπτιδίων

Όταν το σώμα μας βρίσκεται σε μια κατάσταση εκτάκτου ανάγκης έχει αυξημένες ανάγκες για βιταμίνη D.
Η βιταμίνη D παράγεται με την επίδραση των ακτινών του ήλιου (UV-B) σε ένα παράγωγο της χοληστερίνης. Δίνεται λοιπόν εντολή στο συκώτι να αυξήσει την παραγωγή χοληστερίνης. Η λογική σειρά θα ήταν να μας δει ο ήλιος και έτσι να παραχθεί άφθονη D που θα βοηθήσει στην επίλυση του προβλήματος.
Πράγματι μελέτες που έχουν γίνει έχουν βρει ότι τα επίπεδα χοληστερίνης είναι πιο χαμηλά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες όπως και σε πληθυσμούς που έχουν αυξημένη έκθεση στον ήλιο.
Αυτό που συμβαίνει όμως στην πραγματικότητα είναι ότι η έκθεση στο ήλιο είναι κατά πολύ χαμηλότερη από το φυσιολογικό ή όταν αυτή συμβαίνει, γίνεται υπό συνθήκες που δεν επιτρέπουν την έκθεση στην UV-B ακτινοβολία (χρήση ισχυρών αντηλιακών, έκθεση πίσω από το τζάμι του παραθύρου ή του αυτοκινήτου μας) και έτσι δεν παράγεται η αναγκαία ποσότητα βιταμίνης D.
Το σώμα μας συνεχίζει να έχει ανάγκη αυτή την πολύτιμη βιταμίνη και έτσι συνεχίζει να παράγει παραπάνω χοληστερίνη. Αν υπάρχει έντονη φλεγμονή, έντονο στρες ή οι υπόλοιποι παράγοντες που αναφέραμε παραπάνω, το να ρίξουμε τα επίπεδα χοληστερίνης χωρίς να κάνουμε κάτι για την αιτία που το σώμα μας χρειάστηκε να αυξήσει την παραγωγή της, δεν θα ήταν και πολύ σοφό.

Τι ανεβάζει την Καλή Χοληστερίνη

Η αλήθεια όμως είναι ότι δεν υπάρχουν φάρμακα που να ανεβάζουν την καλή χοληστερίνη στο βαθμό που ρίχνουν την ολική και την κακή. Για να αυξήσουμε τις τιμές της καλής χοληστερίνης και να προστατεύσουμε ουσιαστικά την υγεία μας θα πρέπει να γίνουν ενέργειες που απαιτούν να κάνουμε κάτι παραπάνω από το να καταπιούμε ένα χάπι.
Παράγοντες που ανεβάζουν τα επίπεδα της καλής χοληστερίνης είναι οι εξής:

• Άσκηση
• Σωστή διατροφή
• Διαχείριση της φλεγμονής
• Η βιταμίνη D σε επαρκή επίπεδα
• Η Νιασίνη
• Η κατανάλωση άφθονου νερού

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η καλή υγεία είναι μια δυναμική διαδικασία και μπορεί να επιτευχθεί με τις σωστές ενέργειες προς την σωστή κατεύθυνση. Οι ενέργειες που πράξαμε στο παρελθόν διαμόρφωσαν το παρόν που ζούμε τώρα και οι ενέργειες που πράττουμε σήμερα διαμορφώνουν το μέλλον που θα ζήσουμε αύριο.

Dr. Δημήτρης Τσουκαλάς
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου UNI.NA. Federico II
Ειδικός στα Χρόνια Νοσήματα και τον Μεταβολισμό
American College for the Advancement in Medicine

Πασχαλινό Τραπέζι….. ημέρα σωστής διατροφής ή ημέρα υπερκατανάλωσης ;

Το Πασχαλινό Τραπέζι για όλους μας φαντάζει ένα τεράστιο τραπέζι γεμάτο με όλα τα καλά σε μορφή κρέατος και ποτού και γενικά ξεχνάμε τις συνήθειες που είχαμε πριν την νηστεία της σαρακοστής ή ακόμα και τις συνήθειες της νηστείας και σκεφτόμαστε ότι την ημέρα της Ανάστασης  δικαιούμαστε να φάμε όσο περισσότερο μπορούμε……!

Η αλήθεια είναι κάπου στην μέση….

Κάνοντας νηστεία και πόσο μάλλον 40 μέρες, ο οργανισμός μας στερείτε 2 ομάδες τροφίμων την ομάδα του Κρέατος και την ομάδα των Γαλακτοκομικών, απ’ ότι ξέρουμε όταν κάποιος μας στερεί κάτι το επόμενό μας βήμα είναι να φάμε αυτό που στερηθήκαμε στο πολλαπλάσιο…

Αυτό όμως δεν μας βγαίνει ποτέ σε καλό… συγκεκριμένα «Το κρέας περιέχει πρωτεΐνες, κατά τη διάσπαση των οποίων δημιουργούνται αμινοξέα, που με τη σειρά τους διασπώνται σε άλλα στοιχεία, ένα από αυτά και η αμμωνία. Κατά τη διάσπαση των πρωτεϊνών απελευθερώνεται αμμωνία, η οποία αποβάλλεται από τα ούρα, με τη μορφή της ουρίας. Για να απελευθερωθεί η ουρία, ο οργανισμός χρησιμοποιεί κάποια ένζυμα. Η μειωμένη πρόσληψη πρωτεϊνών κατά τη νηστεία μειώνει και τα ποσοστά έκκρισης αυτών των ενζύμων, αφού δεν τα χρειάζεται σε ποσότητες. Όταν το Πάσχα καταναλώσουμε απότομα υπερβολικές ποσότητες πρωτεϊνούχων τροφίμων, τότε το σώμα μας δεν μπορεί να διαχειριστεί το πλεόνασμα της αμμωνίας, μιας και δεν προλαβαίνει να αυξήσει την έκκριση των ενζύμων αυτών, με αποτέλεσμα να διαχέεται η περίσσια αμμωνία στο αίμα και να μην αποβάλλεται. Συνέπεια όλων αυτών; Η δυσπεψία και η τοξικότητα».

Έτσι λοιπόν για να αποφύγουμε την δυσπεψία και να μην μειωθεί το κέφι μας σας προτείνω κάποιες λύσεις:

·         Μην αντισταθείτε στην μαγειρίτσα απλά καταναλώστε μικρή ποσότητα κρέατος ή προτιμήστε εναλλακτικά μία απλή κοτόσουπα ή κρεατόσουπά.

·         Δεν θα πείτε <<ΟΧΙ>> στο κατσικάκι αρκεί να μην φάτε όλη την σούβλα…. Προτιμήστε  η ποσότητα του κρέατος να είναι λιγοστή (μην φάτε από όλα τα κρέατα που θα υπάρχουν στο τραπέζι γιατί θα εκπλαγείτε από το άθροισμα της ποσότητας) και αυξήστε τις σαλάτες σας και καταναλώστε μαζί  λίγο ψωμί, ρύζι, πατάτα..

·         Μετά την Δευτέρα του Πάσχα καλό είναι να γυρίσετε στις παλιές σας συνήθειες και να μην καταναλώσετε άλλο κρέας.

·         Μασάτε καλά την τροφή σας…

·         Κάνετε συχνά μικρά γεύματα ανά 2-3 ώρες και μην κοιμάστε αμέσως μετά το φαγητό.

·         Πίνετε μπόλικο νερό 1,5 – 2 λίτρα την μέρα..

·         Όσον αφορά το ποτό διαλέξτε κάτι που δεν σας αρέσει πολύ ώστε να πιείτε  λιγότερο επειδή  το αλκοόλ σε αντίθεση με την τροφή δεν δημιουργεί αίσθημα κορεσμού και μπορεί να οδηγήσει ευκολότερα σε υπερκατανάλωση … ή περιοριστείτε στα 2 ποτά την μέρα το πολύ… ή διαλέξτε ποτά με το λιγότερο αλκοόλ (μπύρα, μπύρα χωρίς αλκοόλ ή λευκό ξηρό κρασί).  Το αλκοόλ απορροφάται γρήγορα, επιταχύνει την πέψη και δημιουργεί γρηγορότερα το αίσθημα της πείνας, οδηγώντας ορισμένες φορές σε μεγαλύτερη κατανάλωση φαγητού.

·         Μην πίνετε αλκοόλ για να ξεδιψάσετε. Να πίνετε πάντα πρώτα νερό για το σκοπό αυτό. Εξάλλου, το αλκοόλ έχει διουρητική δράση και μπορεί να προκαλέσει αφυδάτωση.

·          Να παραγγέλνετε κρασί ή ποτό με το ποτήρι και όχι με το μπουκάλι ή το λίτρο. Έτσι, προλαμβάνετε την υπερκατανάλωση με το σκεπτικό «απλά να τελειώσει».

·         Αυγά, επιλέξτε να τα φάτε για βραδινό με μία σαλάτα και όχι παραπάνω από ένα την ημέρα.

·         Τσουρέκι, προτιμήστε το για πρωινό 1 φέτα (40γρ.) και όχι κάθε μέρα, καλό είναι να διαλέξετε τσουρέκι χωρίς σοκολάτα…(μην φάτε παραπάνω γλυκά το τσουρεκάκι φτάνει).

Καλό Πάσχα  και  ΠΡΟΣΟΧΗ στις καταχρήσεις…..

ΜΙΓΔΑΝΗ ΑΘ. ΑΝΝΑ

ΔΙΑΤΟΦΟΛΟΓΟΣ-ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΟΣ BSc.